معرفی کتاب پوشاک در ایران باستان

معرفی کتاب پوشاک در ایران باستان

نویسنده: فریدون پوربهمن

مترجم: ‌هاجر ضیاء سیکارودی

ناشر: امیرکبیر

چاپ اول: ۱۳۸۶

تعداد صفحات: 227

قطع وزیری

کتاب پوشاک در ایران باستان توسط دکتر فریدون پوربهمن نگارش و در سال ۱۳۸۶، ازسوی انتشارت امیرکبیر منتشر شد. این کتاب مصور در قطع وزیری و در قالب ۲۲۷ صفحه با ساختار ۷ فصلی به بررسی پوشاک ایرانیان در دوره‌های مختلف تاریخی از دوره‌ی عیلامی تا صدر اسلام می‌پردازد.

نویسنده در این کتاب ضمن توصیف پوشاک قشرهای مختلف اجتماعی در ادوار باستانی ایران (ماد، هخامنشی، اشکانی، و ساسانی) تلاش کرده تا شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم را تبیین کند. وی ضمن بررسی ساختاری این موضوع در چهارچوب تاریخ هنر و دقت در ظرافت‌های باستان‌شناختی و زیبایی‌شناختی، سعی در شناخت برخی جوانب جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی مردمان آن دوران دارد. تاکید ویژه‌ی نویسنده هم‌چنین بر لباس نظامی در دوره‌های مختلف است.

به اعتقاد وی لباس‌های جنگی از سلاح‌های هر عصر، که همراه آن لباس‌ها به کار می‌رفت، تفکیک‌ناپذیرند، به همین دلیل در کنار معرفی و توصیف لباس‌های نظامی به سلاح‌های مورد استفاده نیز اشاره کرده است.

لباس زنان و روحانیون، دو دسته‌ی دیگر از پوشاک ایرانیان است که در دوره‌های مختلف بررسی شده‌اند. بخشی از کتاب نیز به بررسی وضعیت پوشاک در ادوار پیش از تاریخ (دوره‌ی عیلامی‌ها، بابلی‌ها، آشوری‌ها و دیگر اقوام مرتبط با فلات ایران) اختصاص دارد.

نویسنده در بررسی خود از داده‌های باستان‌شناسی چون سکه، نقش برجسته، نقاشی، مجسمه‌، مهر و هم‌چنین منابع مکتوب بومی و غیربومی سود برده است.

.

فهرست مطالب کتاب:

فهرست مطالب پوشاک در ایران باستان به شرح زیر است:

پیش‌گفتار | ص۱۱

مقدمه | ص۱۳

فصل یکم: معرفی ایران | ص ۱۷

فلات ایران | ص ۱۷

ایران و همسایگانش | ص ۱۸

موقعیت اقتصادی و جغرافیایی | ص ۱۸

ایران: مردمان و ادیانش | ص۱۹

مراجع | ص۱۹

فصل دوم: دوران ماقبل تاریخ | ص۲۱

چند یادآوری تاریخی | ص ۲۱

عیلام | ص ۲۱

بابل | ص ۲۳

آشور | ص ۲۳

پوشاک ماقبل تاریخ | ص ۲۴

مراجع | ص ۳۰

فصل سوم: مادها | ص ۳۳

تأسیس پادشاهی ماد | ص۳۳

پیش از ماد‌ها | ص ۳۳

ماد‌ها | ص ۳۴

ارارتو (آرارات) | ص۳۴

سکا‌ها | ص ۳۵

لیدیه | ص۳۶

حکومت پادشاهان ماد | ص ۳۶

جامه‌های مادی | ص۳۷

آرایش مو و سربند‌های ماد | ص ۳۷

پوشاک ماد به‌معنای واقعی | ص۴۰

لباس جنگجوی ماد | ص ۴۶

جواهرات | ص۵۰

مراجع | ص ۵۱

فصل چهارم: پارس‌ها | ص ۵۳

تولد نخستین امپراطوری ایران | ص۵۳

پادشاهی هخامنشی | ص۵۳

جامه‌های پارسی | ص ۵۶

جامه‌ی سنتی پارس‌ها | ص۵۹

ویژگی‌های ضمایم جامه‌ی پارسی | ص ۶۷

آرایش مو و سربند‌ها | ص۶۸

لباس زنان | ص ۷۳

لباس جنگی | ص۷۹

تیر‌ها و کمان‌ها | ص ۸۱

ریسمان‌ها | ص۸۵

ارابه‌ی جنگی | ص ۸۶

مراجع | ص۸۷

تیر‌ها و کمان‌ها | ص ۸۱

فصل پنجم: سلوکی‌ها | ص ۸۹

داستان یک امپراطوری فرسوده | ص۸۹

حکومت‌های پادشاهان سلوکی | ص۹۰

جامه‌ی سلوکی‌ها | ص ۹۱

مراجع | ص۹۸

فصل ششم: پارت‌ها یا اشکانیان | ص ۹۹

تاریخ | ص۹۹

جامه‌ی پارت‌ها | ص ۱۰۴

جامه‌ی شاهان و شاهزادگان | ص۱۰۷

لباس نظامی | ص ۱۱۷

تجهیزات جنگی | ص۱۱۸

زره | ص۱۱۸

لباس مذهبی | ص ۱۳۲

خصوصیات مربوط به پوشاک | ص۱۳۶

آرایش مو‌ها | ص ۱۳۶

جواهرات | ص۱۳۹

کفش‌ها | ص ۱۴۰

لباس زنان | ۱۴۱

مراجع | ص۱۵۰

فصل هفتم: امپراتوری ساسانی | ص ۱۵۳

سرگذشت این امپراتوری | ص ۱۵۳

جامه‌ی ساسانی | ص ۱۵۸

پارچه‌ها | ص۱۵۸

لباس جنگی | ص ۱۶۲

کلاه خود | ص۱۶۵

سلاح‌ها | ص ۱۷۱

چاقچور | ص۱۷۱

پوشش سر و آرایش مو‌ها | ص ۱۷۲

اردشیر اول (۲۲۶ – ۲۴۱ م.) | ص ۱۷۳

بهرام دوم (۲۷۶ – ۲۹۳ م.) | ص ۱۷۶

نرسه (۲۹۳ – ۳۰۱ م.) | ص۱۷۷

اردشیردوم (۳۷۶ – ۳۸۳ م.) | ص ۱۷۸

بهرام پنجم (گور) (۴۲۰- ۴۳۸ م.) | ص۱۷۹

پیروز (۴۵۷ / ۴۵۹- ۴۸۳ م.) | ص ۱۸۱

خسرو اول (۵۳۱- ۵۷۹ م.) | ص۱۸۲

تاجی دیگر | ص ۱۸۳

جامه‌ی دربار ساسانی | ص ۱۸۳

اردشیر اول (۲۲۶ – ۲۴۱ م.) | ص ۱۸۵

شاپور اول (۲۴۱ – ۲۷۱ م.) | ص ۱۸۶

نرسه (۲۹۳ – ۳۰۱ م.) | ص۱۸۶

اردشیردوم (۳۷۹ – ۳۸۳ م.) | ص ۱۸۷

پیروز (۴۵۷\۴۵۹ – ۴۸۳ م.) | ص ۱۸۸

خسرو اول (۵۳۱ – ۵۷۹ م.) | ص۱۸۹

شلوار ساسانی | ص ۱۹۱

جامه‌های ساسانیان از نظر رنگ‌آمیزی | ص ۱۹۱

لباس زنان | ص ۱۹۳

نقوش برجسته‌ی طاق‌بستان و نقش‌رستم | ص۱۹۵

موزاییک‌های بیشاپور | ص ۱۹۷

قطعات طلاکاری‌شده | ص۲۰۱

جامه‌ی مذهبی | ص ۱۰۳

پاپوش‌های ساسانیان | ص۲۰۴

پوتین‌ها | ص ۲۰۴

کفش‌های کوتاه | ص۲۰۵

فرش‌ها | ص ۱۰۶

مراجع | ص۲۰۷

نتیجه‌گیری | ص۲۱۱

مراجع | ص ۲۱۴

منابع تصویری | ص۲۱۵

فهرست مطالب | ص۲۲۱

نمایه | ص۲۲۷