مستندنگاریِ احیای نمدمالی خوزستان

عنوان پروژه: مستندنگاریِ احیای نمدمالی خوزستان

تاریخ پایان پروژه: مهرماه ۱۳۹۱

مشخصات ظاهری: قطع A4، صحافی با جلد گالینگور، ۲۳۲ صفحه، رنگی / دارای عکس و جدول.

محل نگهداری: تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی +++ اهواز، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان، واحد پژوهش +++ مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

کارفرما: معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان

مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

پژوهشگر: عباس رحیمی

 

روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای

منابع و مآخذ:

– گفته‌های آقای احمد محمدیان‌نژاد؛ آخرین نمدمال فعال در دزفول.

– گفته‌های آقایان حاج نصرالله آبخو، محمدجعفر آبخو، شنبه قنبریان و محمود فاضلیان‌پور؛ نمدمالان فعال در بهبهان.

-گفته‌های آقای عبدالرضا درویشی (استادکار رنگرزی سنتی در دزفول.

– عکس‌های موجود در بایگانی شخصی خانم معصومه صلاحی پیرامون نمدمالی دزفول.

– عکس‌های موجود در بایگانی شخصی خانم منصوره رضوی پیرامون نمد دزفول.

– مشاهده و بررسی کارگاه استاد احمد محمدیان‌نژاد در دزفول.

– مشاهده و بررسی کارگاه استاد نصرالله آبخو. واقع در: بهبهان، خیابان عدالت محل بازار نو کوچه سلمان فارسی.

– مشاهده و بررسی کارگاه استاد شنبه قنبریان دربهبهان.

– اسناد موجود در ادارات صنایع دستی اهواز، دزفول و بهبهان پیرامون نمدمالان.

– جی. گلاک، ادوارد و سوی هیرا موتو گلاک (۱۳۵۳)، سیری در صنایع دستی ایران، تهران، انتشارات بانک ملی ایران، ص ۲۷۷.

– وولف، هانس (۱۳۷۳)، صنایع دستی کهن ایران، ترجمه‌ی سیروس ابراهیم‌زاده، تهران، انتشارات آموزش انقلاب، ص ۲۰۰.

– سلمانیان، فاطمه و رضا مردمون، مقالات همایش نمدمالی در استان گلستان، ص ۲۲۰.

– ابراهیمی ناغانی، حسین (۱۳۸۸)، « پژوهشی پیرامون نمد و نمدمالی چهارمحال بختیاری»، نشریه‌ی کتاب ماه هنر، شماره‌ی ۱۳۸، صص ۷۲ تا ۸۱.

– قاضیانی، فرحناز (۱۳۷۶)، بختیاری‌ها؛ بافته‌ها و نقوش، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور، ۵۵.

– صوراسرافیل، شیرین (۱۳۷۸)، رنگ‌های ایرانی، چاپ اول، تهران.

– حیدری شکیب، رضا (۱۳۸۸)، «پژوهشی در هنر نمدمالی استان کرمانشاه»، نشریه‌ی کتاب ماه هنر ۱۳۸۸، شماره‌ی‌ ۱۲۸، صص ۴۸ تا ۵۱.

– جزمی، محمد و دیگران (۱۳۶۳)، هنرهای بومی در صنایع دستی باختران، تهران، انتشارات مرکز مردم شناسی وزارت فرهنگ و آموزش عالی،

– یاوری، حسین (۱۳۸۷)، نساجی سنتی ایران، چاپ دوم، تهران، سورۀ مهر، صص ۳۳ تا ۴۰.

– جهانشاهی افشار، ویکتوریا (۱۳۸۰)، فرایند و روش‌های رنگرزی الیاف با مواد طبیعی، چاپ دوم، تهران، دانشگاه هنر، صص ۲۰۴ تا ۲۰۶.

– عمید، حسن (۱۳۷۱)، فرهنگ عمید، جلد دوم، چاپ هشتم، تهران، امیرکبیر.

– دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین، تهران.

-معین، محمد، فرهنگ فارسی، جلد ۴، تهران، امیرکبیر.

– واحد تحقیقات معاونت صنایع دستی استان گلستان (۱۳۸۴)، سیری در صنایع دستی استان گلستان، چاپ اول، گرگان، نشر معاونت صنایع دستی استان گلستان.

– دیماند، س. م.، صنایع اسلامی ایران، ترجمه‌ی عبدالله فریار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

– پورکاظم، کاظم، جغرافیای تاریخی خوزستان، جلد اول، چاپ اول، اهواز، آیات.

-جوادی‌پور، محمود (۱۳۸۹)، پژوهشی در نمدهای ایران، تهران، فرهنگستان هنر.

– نشریه فرهنگ مردم، شماره‌ی ۱۰- ۹

– دایره‌المعارف قرآن کریم، جلد ۶

 – تاریخ تمدن، ج ۲، ص ۳۰۰.

 – التفسیر الکبیر، ج ۳۲، ص ۷۲؛ تفسیر ماوردى، ج ۶‌‌،

– خبرگزاری مهر، ۱۰ دی‌ماه ۱۳۹۰، نمدمالی؛ هنر ازرونق‌افتاده‌ی ترکمن‌ها.

– خبرگزاری جمهوری اسلامی، رشت، ۶ شهریورماه ۱۳۸۷.

– روزنامه‌ی خبر جنوب، شماره‌ی ۲۸۸۹، ۲۵ مهرماه ۱۳۷۰.

– ارجانی، فرامرز بن خداداد بن عبدالله الکاتب (۱۳۸۵)، سمک عیار، با مقدمه و تصحیح پرویز ناتل خانلری، چاپ هشتم، تهران: آگاه.

– فردوسی، شاهنامه،

– حافظ، غزلیات،

– مولوی، دیوان شمس

– نظامی، خمسه

– سعدی، بوستان و گلستان.

– عطار، دیوان اشعار، الهی‌نامه، بلبل‌نامه، اسرارنامه و خسرونامه

– وحشی بافقی، ناظر و منظور

– خاقانی، دیوان اشعار

– انوری، دیوان اشعار

– اوحدی، جام‌جم

– کمال‌الدین اسماعیل، دیوان اشعار

– شیخ بهایی، دیوان اشعار

– سیف فرغانی، گزیده اشعار

– فروغی بسطامی، دیوان اشعار

– امیرخسرو دهلوی، گزیده اشعار

– فخرالدین اسعد گرگانی، ویس و رامین

– نظام قاری، دیوان اشعار

– بیدل دهلوی، غزلیات

– نیمایوشیج، مجموعه اشعار

– پروین اعتصامی، دیوان اشعار

– شاملو، احمد، باغ آینه و در آستانه

– علی‌اکبر دهخدا، امثال و حکم

 – سوزنی سمرقندی، دیوان اشعار

– قبادیانی، ناصرخسرو، دیوان اشعار

– سعد سلمان، مسعود، دیوان اشعار

 

فهرست مطالب:

فهرست تصاویر

آوانگاری

پیش‌گفتار

 

فصل اول. دیرینه‌شناسی نمدمالی

– خاستگاه افسانه‌ای و واقعی نمدمالی | ص ۲

– پیشینه‌ی تاریخی نمدمالی | ص ۳

– پراکندگی جغرافیایی نمدمالی در ایران | ص ۵

– محل جغرافیایی استان خوزستان و مراکز نمدمالی آن | ص ۱۵

– پیشه‌های وابسته و مرتبط با نمدمالی | ص ۲۰

 

فصل دوم. موادشناسی در نمدمالی خوزستان

– مواد مصرفی در نمدمالی خوزستان | ص ۳۱

– منابع و محل‌های تهیه‌ی مواد مصرفی برای تولید محصولات نمدی خوزستان | ص ۴۵

– چگونگی فراهم‌کردن و جابه‌جایی مواد از منابع به محل کارگاه نمدمالی در خوزستان | ص ۴۶

– معیارهای سنجش و انتخاب مواد اولیه‌ی نمدمالی در خوزستان | ص ۴۷

 

فصل سوم. کارگاه‌های نمدمالی خوزستان

– توصیف فضای کارگاه‌های نمدمالی خوزستان | ص ۵۰

– وضعیت کارگاه‌های نمدمالی خانگی در خوزستان | ص ۵۳

– وضعیت کارگاه‌های نمدمالی خارج از منزل در خوزستان | ص ۵۴

 

فصل چهارم. ابزارشناسیِ نمدمالی خوزستان

– ابزارهای پشم‌زنی یا حلاجی | ص ۵۶

– ابزارها و وسایل مورد استفاده در نمدمالی خوزستان | ص ۶۳

– ابزارها و وسایل مورد استفاده در رنگرزی پشم | ص ۷۰

 

فصل پنجم. مراحل اجراییِ نمدمالی خوزستان

– مراحل و شیوه‌ی ساخت کالاهای نمدی در خوزستان | ص ۷۳

– تقویم زمانی کار در نمدمالی خوزستان | ص . ۱۰۰

– چگونگی تقسیم کار در نمدمالی خوزستان | ص ۱۰۱

– ساعات کار نمدمالان خوزستان | ص ۱۰۲

 

فصل ششم. نیروی انسانی تولید در نمدمالی خوزستان

– موقعیت شغلی استادکاران نمدمالی خوزستان | ص ۱۰۳

– موقعیت شغلی کارگران نمدمالی خوزستان | ص ۱۰۳

– جنس و سن نمد‌مالان خوزستان | ص ۱۰۴

– رابطه‌ی استاد- شاگردی در نمدمالی خوزستان | ص ۱۰۵

– پیش‌کسوت‌ها و اساتید شاخص نمدمالی خوزستان | ص ۱۰۶

 

فصل هفتم. کالاهای تولیدی نمدمالی خوزستان

– نام، جنس و ابعاد محصولات تولیدی نمدمالی خوزستان | ص ۱۱۰

– نقوش و طرح‌ها، الگوهای کار و چگونگی انتقال به محصولات نمدی در خوزستان | ص ۱۱۵

– خط‌نوشته در محصولات نمدی خوزستان | ص ۱۲۱

 

فصل هشتم. مسائل اقتصادی نمدمالی خوزستان

– نوع و میزان سرمایه‌گذاری ثابت و متغیر در نمدمالی خوزستان | ص ۱۲۴

– دست‌مزد استادکاران و دیگر عوامل انسانی تولید نمد در خوزستان | ص ۱۲۴

– چگونگی تولید، توزیع و فروش محصولات نمدی خوزستان | ص ۱۲۵

– چگونگی ارزیابی قیمت‌های محصولات نمد‌ی تولیدشده در خوزستان | ص ۱۲۵

 

فصل نهم. جایگاه و منزلت اجتماعی نمدمالی خوزستان

– جایگاه نمدمالی در خوزستان | ص ۱۲۷

– ارزش و اعتبار کالاهای نمدی در خوزستان | ص ۱۲۷

– جایگاه و منزلت نمدمالان در خوزستان | ص ۱۲۸

 

فصل دهم. آسیب‌شناسی نمدمالی خوزستان

-مطالعات جامع به منظور آسیب‌شناسی نمدمالی | ص ۱۳۰

– مطالعات امکان‌سنجی ادامه‌ی فعالیت پایدار در نمدمالی خوزستان با توجه به داده‌های مطالعات آسیب‌شناسی | ص ۱۳۲

 

فصل یازدهم. زمینه‌های فرهنگیِ نمدمالی خوزستان

– واژه‌ها، اصطلاحات رایج، افسانه‌ها، حکایات و ضرب‌المثل‌ها در نمدمالی خوزستان | ص ۱۵۶

– نقوش رایج در نمد‌ خوزستان؛ نمادشناسی و معانی مربوطه | ص ۱۷۱

– آموزش در نمدمالی خوزستان | ص ۱۷۲

– دین و مذهب در نمدمالی خوزستان | ص ۱۷۲

– فرهنگ عامه در نمدمالی خوزستان | ص ۱۷۳

 

فصل دوازدهم. مراحل اجرایی و عملیاتی در رونق دوباره‌ی نمدمالی خوزستان

– سیاست‌های پشتیبانیِ احیای نمدمالی خوزستان | ص ۱۷۵

– ضرورت احیای نمدمالی خوزستان براساس شرایط اقتصادی | ص ۱۷۹

– تعیین و بیان ضرورت احیای نمدمالی خوزستان برحسب شرایط فرهنگی و هنری | ص ۱۹۵

– تعیین و تشخیص زمان‌بندی برای راه‌اندازی کارگاه تولیدی در قالب طرح‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت | ص ۱۹۹

 

منابع و مآخذ | ص ۲۲۰

پیوست‌ها

پیوست الف. نشانی‌ها | ص ۲۲۶

پیوست ب. فهرست موضوعات و منابع تصاویر | ص ۲۲۷