ثبت شهرهای ملی صنایع دستی
صنایع دستی، برگرفته از ذوق و خلاقیت هنری، مهارت فنی، مواد اولیۀ طبیعی و بوم‌آورد و بینش صنعتگران نسبت به جهان پیرامونی آنها است. این حیطه، با تکیه بر سابقه‌ی تاریخی، ویژگی‌های اقلیمی و طبیعی محیط زندگی، فرهنگ تولیدکننده و مصرف‌کننده و …، علاوه‌بر عملکرد مادی، حامل پیام‌های فرهنگی و ویژگی‌های قومی و ملی سرزمین مبدأ به‌شمار می‌آید.
ثبت مناطق تولید صنایع دستی به‌عنوان شهرهای ملی صنایع دستی، یکی از عوامل تأثیرگذار در زمینۀ شناساندن و رونق‌بخشی به گرایش‌های صنایع دستی و ارائۀ مطلوب محصولات در بازارهای داخلی و خارجی است. همچنین، یکی از اساسی‌ترین بحث‌های اقتصادی در دنیای امروز برندسازی است که زمینه‌ی توجه مردم و گردشگران را نیز فراهم می‌کند.
از سویی ثبت ملی شهرها و روستاهای صنایع دستی اشتغال پایدار، انتقال و ارتقای فرهنگ‌ها و درنهایت توسعه پایدار را به همراه می‌آورد. در همین راستا و برای بهره‌وری از این ظرفیت بزرگ، در چند سال گذشته چند شهر و روستای کشورمان عناوینی ملی در زمینه صنایع دستی برای خود کسب کرده‌اند.
براساس آیین‌نامه‌های موجود، کلیۀ شهرهای کشور به‌طور مستقل می‌توانند با توجه به وجود یک رشتۀ صنایع دستی که در سطح ملی و جهانی شهرت قابل قبول داشته باشد، نامزد دریافت عنوان «شهر ملی صنایع دستی» و سپس «شهر جهانی صنایع دستی (world craft city) » شوند.
لازم به ذکر است اعتبار شهر جهانی به مدت ۴ سال بوده و پس از طی مدت ۴ سال و به شرط رعایت ایجاد همۀ استانداردها و ایجاد ویژگی‌های مندرج در دستورالعمل‌های مربوطه، این عنوان قابل تمدید خواهد بود.
همچنین، پیش‌شرط ثبت هر شهر به‌عنوان شهر جهانی صنایع دستی این است که قبل از آن به‌عنوان شهر ملی صنایع دستی ثبت شده‌باشد.
از میان مزایای اقتصادی و فرهنگی اجتماعی ثبت شهر ملی صنایع دستی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– معرفی محصولات در سطح ملی و جهانی
– فروش محصولات در سطح ملی و جهانی
– تبدیل‌شدن به برند ملی و بین‌المللی
– رونق کسب و کار هنرمندان و صنعتگران
– معرفی زوایای فرهنگی آن جامعه
– استوارشدن پایۀ ملی فرهنگی صنایع دستی جامعه در سطح بین‌المللی.
شهرهایی که پرونده‌ی ثبتی آنها توسط کارشناسان موسسه‌ی پژوهش هنر برزان تهیه و به مراجع ذیربط ارائه شد و به عنوان شهر ملی صنایع دستی ثبت شده‌اند، شامل موارد زیر است:
