معرفی کتاب فلزکاری
نویسنده: حسین یاوری
ناشر: سورهی مهر
چاپ اول: 1387
تعداد صفحات: 142
قطع: وزیری
کتاب فلزکاری توسط حسین یاوری نگارش و در سال ۱۳۸۷، ازسوی انتشارت سورهی مهر منتشر شد. این کتاب مصور در قطع وزیری و در قالب ۱۴۲ صفحه با ساختار سیزده فصلی به بررسی اجمالی انواع رشتههای صنایع دستی فلزی ایران میپردازد.
فلزکاری و هنرهای مرتبط با آن به عنوان یکی از شاخههای عمدهی هنرهای صناعی، از کهنترین روزگاران تا دوران معاصر و زمان حال، آثار ارزشمندی همچون مفرغینههای لرستان، زیورآلات و ریتونهای هخامنشی، بشقابهای نفیس زرین وسیمین ساسانی، آثار فلزی بیبدیل صدر اسلام، مفرغها و مشبککاریهای بیهمانند سلجوقی و… و نقایس گرانقدر فلزی چون طلاکوبیها و نقرهکوبیها و مرصعکاریهای دوران صفوی و سرانجام ضریحهای پرجلوه و با ابهت را پیشکش محضر هنردوستان و اماکن متبرکه نموده است.
فلزکاری، خود رشتههای متعدد و متنوعی همچون انواع قلمزنیها، حکاکی، میناکاری، ملیلهکاری، طلاکوبی و نقرهکوبی، فیروزهکوبی، چاقوسازی و ساخت قلمتراش، قفلسازی، ساخت زیورآلات محلی، ضریحسازی و ساخت در اماکن متبرکه و… را شامل میشود که هریک نیز به عنوان هنری مرتبط با مجموعهی فلزکاری کشورمان درخور بحث و بررسی مفصل و جداگانهیی است.
.
فهرست مطالب کتاب:
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
پیشگفتار | ص ۹
فصل یکم: مروری بر پیشینهی فلزکاری | ص ۱۱
فصل دوم: بررسی خواص و ویژگیهای فلز: با تأکید بر خواص مس و آلیاژ برنج | ص ۳۷
خواص و ویژگیهای عمومی فلزات | ص ۳۹
خواص و ویژگیهای مس بهعنوان رایجترین فلز مورد مصرف در فلزکاری و برنج به عنوان عمدهترین آلیاژ مورد استفاده در این هنر- صنعت | ص ۴۰
خواص و ویژگیهای مس | ص ۴۰
خواص و ویژگیهای آلیاژ مس و روی (برنج) | ص ۴۰
فصل سوم: مختصری دربارهی ساخت و قلمزنی روی فلزات و آلیاژها | ص ۴۵
چگونگی ساخت محصولات مس و برنج | ص ۴۷
ساخت به شیوهی چکشکاری | ص ۴۷
ساخت به شیوهی خمکاری | ص ۴۸
قلمزنی محصولات مس و برنج | ص ۴۹
ساخت و قلمزنی نقره | ص ۵۵
ساخت محصولات نقرهای | ص ۵۵
قلمزنی محصولات نقره | ص ۵۵
ساخت و قلمزنی ورشو | ص ۵۷
فصل چهارم: حکاکی روی مس و نقره | ص ۶۱
فصل پنجم: میناکاری | ص ۶۷
مینای خانهبندی | ص ۷۰
مینای نقاشی | ص ۷۰
فصل ششم: آشنایی با هنر ملیلهکاری | ص ۷۵
ابزار کار ملیلهکاری | ص ۷۸
مقدمات ساخت ملیله | ص ۸۳
مراحل ساخت ملیله | ص ۸۴
نقوش رایج در ملیلهسازی | ص ۸۵
فصل هفتم: مختصری دربارهی هنر طلاکوبی روی فولاد | ص ۸۹
فصل هشتم: آشنایی با هنر فیروزهکوبی | ص ۹۵
زرگری | ص ۹۸
فیروزهکوبی | ص ۹۸
فصل نهم: چاقوسازی و ساخت قندشکن و قلمتراش | ص ۱۰۱
چاقوسازی | ص ۱۰۳
عملیات تکمیلی | ص ۱۰۵
ساخت قندشکن | ص ۱۰۷
قلمتراش | ص ۱۰۸
مختصری دربارهی ابزار کار چاقوسازی | ص ۱۰۹
ابزارهای نگاهدارنده | ص ۱۰۹
ابزارهای ساینده | ص ۱۱۱
ابزارهای کوبنده | ص ۱۱۲
ابزارهای علامتگذاری | ص ۱۱۲
ابزارهای سوراخکننده | ص ۱۱۲
ابزارهای برنده | ص ۱۱۳
ابزارهای مقاومتکننده | ص ۱۱۴
ابزارهای حرارتدهنده | ص ۱۱۵
فصل دهم: قفلسازی | ص ۱۱۷
قفلهای رمزی | ص ۱۲۰
قفلهای کلیدی | ص ۱۲۰
فصل یازدهم: آشنایی با زیورآلات محلی | ص ۱۲۷
فصل دوازدهم: ضریحسازی و ساخت درِ اماکن متبرکه | ص ۱۳۵
فصل سیزدهم: سایر هنرهای مرتبط با فلز | ص ۱۳۹
کتابنامه | ص ۱۴۲