کتاب آیینه خیال؛ بررسی و تحلیل تزئینات معماری دوره قاجار

ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﺟﺴﺖ ﻭﺟﻮ ﮔﺮ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻱ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻫﻨﺮﻱ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ، ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﻱ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭ، ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻭ ﭘﻴﭽﺎﭘﻴﭻ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﻱ ﻋﻈﻴﻢ، ﺍﺯ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﻭ ﻭﺳﻴﻊ ﭘﻲ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺷﮑﻞ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﺭﻓﺘﻪ ﻱ ﺁﻥ ﺭﺍ، ﺩﺭ ﺣﺪﻱ ﻧﺰﺩﻳﮏ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ، ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ ﮐﺮﺩ.

ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻱ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻱ ﻧﻘﺶ ﻣﺎﻳﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﻟﭙﺬﻳﺮ ﻭ ﭘﺮﺍﻫﻤﻴﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺪﻥ ﻫﺎﻱ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻳﺎ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﭘﻲ ﺑﺮﺩ ﻭ ﺣﺪ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮﭘﺬﻳﺮﻱ ﻣﺎ ﺭﺍ، ﺩﺭ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻱ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪﻩ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻫﺎﻳﻲ ﭼﻮﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﻫﺰﺍﺭﻩ ﻱ ﺍﻭﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻴﻼﺩ، ﻗﺮﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻴﻼﺩ، ﻗﺮﻥ ﺳﻮﻡ ﻣﻴﻼﺩﻱ، ﺁﻏﺎﺯ ﻗﺮﻥ ﻫﻔﺘﻢ ﻣﻴﻼﺩﻱ، ﺁﻏﺎﺯ ﻗﺮﻥ ﻫﻔﺘﻢ ﻫﺠﺮﻱ ﻗﻤﺮﻱ ﻭ ﻗﺮﻥ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﺍﺯﺩﻫﻢ ﻭ ﺳﻴﺰﺩﻫﻢ ﻫﺠﺮﻱ ﻗﻤﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﻈﺮ ﻭ ﭘﻬﻨﻪ ﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺷﺎﻥ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻧﺎﻇﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺳﺮﻓﺼﻞ ﻭ ﺳﺮﺁﻏﺎﺯ، ﺭﻭﺡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ، ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺤﺎﻟﻪ ﺍﻱ ﺩﺭﺍﺯ ﻣﺪﺕ ﺍﻣﺎ ﻗﻄﻌﻲ، ﺑﻪ رنگ و مشرب خود در آورده و از آن خود کرده است.