استاندارد ملی کپوبافی – آیین کار
نام طرح: استاندارد ملی ایران؛ صنایع دستی- کپوبافی – آیین کار
Handicrafts – Weaving Kapu – Code of practice
شماره‌ی ثبت: ۱۸۰۹۳
چاپ اول: ۱۳۹۳
مشخصات ظاهری: 26 صفحه، رنگی/ به همراه عکس و جدول.
محل انتشار: وب‌سایت سازمان ملی استاندارد ایران (برای دانلود فایل پی.دی.اف.، اینجا کلیک کنید)
کارفرما: معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان
مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
ناظر: سازمان ملی استاندارد ایران
روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای
منابع:
-گفته‌های کپوبافان پیرامون ابزارها، مواد اولیه، محصولات، فرآیند تولید و جنبه‌های گوناگون کپوبافی
– مشاهده‌ی فرآیند کپوبافی در مناطق گوناگون شهرستان دزفول
-استاندارد ملی ایران شماره ۱۷۱۵۳، صنایع دستی– کپوبافی– ویژگی‌ها
فهرست مطالب:
مقدمه
هدف و دامنه کاربرد
مراجع الزامی
اصطلاحات و تعاریف
ابزارهای تولید
فرآیند تولید
آماده‌سازی مواد اولیه
بافت کپو
بافت کپوی تخت بیضی و چهارگوش
بافت کپوی تخت مدور
بافت کپوی حجمی
بافت کپوی منقوش با نخ
بافت کپوی تمام نخ
بافت کپوی آجری
پیوست الف (اطلاعاتی): نمونه‌های محصولات کپو
پیوست ب (اطلاعاتی): نمونه‌های نقوش رایج کپو
اعضای کمیسیون‌های تدوین استاندارد:
دبیر: عباس رحیمی؛ (لیسانس صنایع دستی/ فوق لیسانس عکاسی)/ عضو هیئت علمی دانشگاه مازیار رویان و نایب رییس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
سایر اعضا:
معصومه صلاحی؛ (لیسانس صنایع دستی) / کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان
اعضای کمیسیون‌ها:
همین‌بس تخته، صنعتگر
حسین چراغی؛ (فوق لیسانس مهندسی مواد)؛ کارشناس اداره‌ی کل استاندارد استان خوزستان
عبدالله حاجی‌پور؛ (لیسانس صنایع دستی)؛ معاون هنرستان کارودانش کازرون
حمیده حقیقی؛ (لیسانس صنایع دستی / فوق لیسانس پژوهش هنر)؛ مدیرعامل مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
سمیه خسروی راد؛ (فوق لیسانس فرهنگ و زبان‌های باستانی)؛ کارشناس اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
فرشته دیانت؛ (فوق لیسانس عکاسی)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا / کارشناس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
منصوره رضوی؛ (فوق لیسانس مردم‌شناسی)؛ کارشناس اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
محمد شریف‌زادگان؛ (فوق لیسانس صنایع)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد مسجدسلیمان
ابراهیم گودرزی؛ (لیسانس فرش)؛ کارشناس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
مانیا غضنفری؛ (لیسانس صنایع دستی)؛ کارشناس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
زینت ظهیرنیا؛ صنعتگر
حمید محمدرضافام؛ (فوق لیسانس نقاشی)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه مازیار رویان
مهرداد مرادی؛ (لیسانس هنرهای تجسمی/ فوق لیسانس عکاسی)؛ مدرس دانشگاه علمی و کاربردی میراث ایرانیان کرمانشاه/ کارشناس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
مهدی نادعلی؛ (لیسانس فرش/ فوق لیسانس پژوهش هنر)؛ کارشناس مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
هدف و دامنه‌ی کاربرد:
کپوبافی، یکی از شاخه‌های صنایع‌دستی حصیری ایران و رشته‌ی بومی شهرستان دزفول در استان خوزستان است.
محصول کپو، بافته‌ای از برگ‌های جوان نخل و نوعی گیاه خودرو به‌نام کرتک است که اغلب دارای نقوش ساده‌ی هندسی می‌باشد.
کپو، در اندازه‌ها و شکل‌های گوناگون و با کاربردهای مختلف تولید می‌شود. رایج‌ترین محصولات کپو عبارت‌اند از: ظرف میوه، زیرداغی، زیرکتری، زیرقوری، گلدان، طبق، سینی، ظرف نان، قندان، ظرف خمیرمایه نان، دم‌کن پلو، جعبه جواهرات، جعبه لوازم خیاطی، جعبه دستمال کاغذی، سبد لباس، انواع سبد و سایر فرآورده‌های کابردی و تزئینی.
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین روش و راهنمای تولید محصول کپو است.
این استاندارد برای بافت انواع محصول کپو کاربرد دارد.
این استاندارد برای محصولات شاخه‌های صنایع‌دستی حصیری ایران کاربرد ندارد.
کپوبافی، فقط در استان خوزستان و در برخی از روستاهای اطراف دزفول انجام می‌شود؛ بنابراین در این استاندارد، کلیه‌ی اصطلاحات به‌کاررفته، مختص این منطقه‌ی جغرافیایی است.
