مستندنگاری احیای ورشوسازی دزفول

عنوان پروژه: مستندنگاریِ احیای ورشوسازی دزفول

تاریخ پایان پروژه: مهرماه ۱۳۹۱

مشخصات ظاهری: قطع A4، صحافی با جلد گالینگور، ۱۷۰ صفحه، رنگی / دارای عکس و جدول.

محل نگهداری: تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی +++ اهواز، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان، واحد پژوهش +++ مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

کارفرما: معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان

مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

پژوهشگر: عباس رحیمی

 

روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای

 

منابع و مآخذ:

– گفته‌های آقایان رضا گل، رحمان گل، مانده قنداق‌ساز، مهدی ترابی‌کیا و موسی پرویزیان؛ اساتید سابق ورشوسازی در دزفول.

– گفته‌های آقای محمدجواد ورشوساز، استاد سابق ورشوسازی در رامهرمز.

– گفته‌های آقای قاسم ورشویی، استاد سابق ورشوسازی در بهبهان.

– مشاهده و بررسی کارگاه ورشوسازی آقای رحمن گل، واقع در بازار قدیم دزفول.

– احسانی، محمدتقی (۱۳۸۲)، هفت هزار سال فلزکاری در ایران، تهران، علمی‌و فرهنگی.

– وارد، ریچل (۱۳۸۴)، فلزکاری اسلامی، ترجمه‌ی مهناز شایسته فر، چاپ اول، تهران، موسسۀ مطالعات هنر اسلامی.

– توحیدی، فائق (۱۳۸۶)، مبانی هنر‌های: فلزی نگارگری سفالگری و منسوجات معماری خط وکتابت، چاپ اول، تهران، سمیرا.

– پورکاظم، کاظم، جغرافیای تاریخی خوزستان، جلد اول، چاپ اول، اهواز، آیات.

– دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۶۲)، لغت‌نامه، زیر نظر دکتر محمد معین، ج ۴۵، تهران.

– آیت‌الله‌زاده‌ی شیرازی، باقر، «بررسی هنر فلزکاری در دوران سلجوقی»، فصلنامۀ‌ هنر، شماره‌ی ۳.

– پرایس، کریستین (۱۳۸۰)، تاریخ هنر اسلامی، ترجمه‌ی مسعود رجب‌نیا، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی.

– پوپ، آرتور و دیگران (۱۳۶۴)، شاهکارهای هنری ایران، اقتباس پرویز ناتل خانلری، چاپ دوم، تهران، علمی و فرهنگی.

 

فهرست مطالب:

فصل اول. دیرینه‌شناسی ورشوسازی دزفول

– خاستگاه افسانه‌ای و واقعی ورشوسازی | ص ۲

– پیشینه‌ی تاریخی ورشوسازی | ص ۴

– پراکندگی جغرافیایی ورشوسازی در ایران | ص ۱۱

– محل جغرافیایی ورشوسازی دزفول | ص ۱۲

– حرفه‌های مرتبط با ورشوسازی | ص ۱۵

 

فصل دوم. موادشناسیِ ورشوسازی دزفول

– مواد مصرفی ورشوسازی دزفول | ص ۱۹

– مواد مصرفی مورد استفاده در مرحله‌ی ساخت بدنه‌ی محصولات ورشو | ص ۱۹

– مواد مصرفی برای مرحله‌ی تزئین محصول (قلم‌زنی و مشبک‌کاری) | ص. ۲۱

– منابع و محل‌‌های تهیه‌ی مواد مصرفی ورشوسازی دزفول | ص ۲۲

– معیار‌های سنجش و انتخاب مواد اولیه‌ی ورشوسازی دزفول | ص ۲۲

 

فصل سوم.کارگاه‌های ورشوسازی دزفول

– توصیف فضای کارگاه ورشوسازی | ص ۲۴

 

فصل چهارم. ابزارشناسی ورشوسازی دزفول

– ابزار‌ها و ادوات مورد استفاده در ساخت بدنه‌ی محصولات ورشو | ص ۲۸

– ابزار‌ها و ادوات مورد استفاده در ساختن قیر | ص ۴۲

– ابزار‌ها و ادوات مورد استفاده در تزئینات محصولات ورشو (مشبک‌کاری، قلم‌زنی و …) | ص ۴۳

 

فصل پنجم. مراحل اجرایی ورشوسازی دزفول

– مراحل و شیوه‌ی ساخت محصولات ورشو ۵۰

– تقویم زمانی کار | ص ۷۰

– چگونگی تقسیم کار | ص ۷۰

– ساعات کار | ص ۷۰

 

فصل ششم. منابع انسانی ورشوسازی دزفول

– موقعیت شغلی استادکاران ورشوسازی دزفول | ص ۷۲

– موقعیت شغلی کارگران در کارگاه ورشوسازی دزفول | ص ۷۲

– جنس و سن ورشو‌سازان دزفول | ص ۷۳

– رابطه‌ی استاد- شاگردی در ورشوسازی دزفول | ص ۷۳

– پیش‌کسوت‌ها و اساتید شاخص ورشوسازی دزفول | ص ۷۴

 

فصل هفتم. محصولات ورشوسازی دزفول

– نام و ابعاد محصولات ورشوسازی دزفول | ص ۷۷

– نقوش و طرح‌‌های مورد استفاده، الگو‌های کار و چگونگی انتقال به محصولات ورشو در دزفول | ص ۸۵

– خط‌نوشته در محصولات ورشوسازی دزفول | ص ۸۸

– نوع کاربرد و استفاده از محصولات ورشوسازی در دزفول و سایر مناطق | ص ۸۸

 

فصل هشتم. مسائل اقتصادی ورشوسازی دزفول

– نوع و میزان سرمایه‌گذاری ثابت و متغیر در ورشوسازی دزفول | ص ۹۰

– دست‌مزد استادکاران و دیگر عوامل انسانی تولید محصولات ورشو | ص ۹۰

– چگونگی تولید و توزیع و عرضه و فروش محصولات ورشو | ص ۹۱

– چگونگی ارزیابی قیمت‌ محصولات ورشو‌ | ص ۹۱

 

فصل نهم. جایگاه و منزلت اجتماعی ورشوسازی دزفول

– جایگاه هنر- صنعت ورشوسازی دزفول در جامعه | ص ۹۳

– ارزش و اعتبار محصولات ورشو در منطقه‌ی دزفول | ص ۹۳

– جایگاه و منزلت ورشوسازان در دزفول | ص ۹۴

 

فصل دهم. آسیب‌شناسی ورشوسازی دزفول

– مطالعات جامع به‌منظور آسیب‌شناسی ورشوسازی دزفول | ص ۹۶

– مطالعات امکان‌سنجی حیات مجدد و ادامه‌ی فعالیت پایدار در ورشوسازی دزفول با توجه به داده‌های مطالعات آسیب‌شناسی | ص ۹۷

 

فصل یازدهم. زمینه‌های فرهنگی ورشوسازی دزفول

– واژه‌‌ها، اصطلاحات رایج، افسانه‌‌ها، حکایات و ضرب‌المثل‌‌ها پیرامون ورشوسازی | ص ۱۱۶

– نقوش رایج در ورشوسازی دزفول؛ نمادشناسی و معانی مربوطه | ص ۱۳۵

– مقوله‌ی آموزش در ورشوسازی دزفول | ص ۱۴۱

– دین و مذهب در ورشوسازی دزفول | ص ۱۴۱

– فرهنگ عامه در ورشوسازی دزفول | ص ۱۴۱

 

فصل دوازدهم. مراحل اجرایی و عملیاتی در احیای ورشوسازی دزفول

– سیاست‌های پشتیبانی به منظور احیای ورشوسازی دزفول | ص ۱۴۳

– بیان ضرورت احیای صنعت ورشوسازی برحسب شرایط اقتصادی | ص ۱۴۶

– تعیین و بیان ضرورت احیای صنعت ورشوسازی برحسب شرایط فرهنگی و هنری | ص ۱۶۱

 

فهرست منابع و مآخذ | ص ۱۶۹

 

پیوست‌ها

پیوست ۱. نشانی‌ها | ص ۱۸۱

پیوست ۲. فهرست موضوعات و منابع تصاویر | ص ۱۸۲