مستندنگاریِ احیای لنگ‌بافی شوشتر

عنوان پروژه: مستندنگاریِ احیای لنگ‌بافی شوشتر

تاریخ پایان پروژه: اسفندماه ۱۳۸۹

مشخصات ظاهری: قطع A4، صحافی با جلد گالینگور، ۱۹۷ صفحه، رنگی / دارای عکس و جدول.

محل نگه‌داری: تهران، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی +++ اهواز، معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان، واحد پژوهش +++ مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

کارفرما: معاونت هنرهای سنتی و صنایع دستی استان خوزستان

مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان

پژوهشگر: عباس رحیمی

 

روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای

منابع و مآخذ:

-گفته‌های آقایان محمد شرافتمند، حاج احمد بهبهانی، حاج مهدی قلمی، رضا محمدی، حاج عبدالرسول بهبهانی، حاج عباس کبریتی، علی‌اکبر مالک، سید حسین مرعشی‌کیا، حسین معروف، حاج عباس گنج، اسکندر چهارمحالی و خانواده‌ی سید علی زوارزاده؛ پیرامون جنبه‌های گوناگون لنگ‌بافی.

-یادداشت‌های خانم کبری نوروزی (کارشناس صنایع دستی و معاون اداره‌ی صنایع دستی شهرستان شوشتر) و خانم مهری پرویزی (مربی نساجی سنتی در شهر سوسنگرد) از گفته‌های استاد سید علی زوارزاده.

– مشاهده و بررسی کارگاه زنده‌یاد استاد زوارزاده.

– مشاهده و بررسی کارگاه آموزش نساجی سنتی اداره‌ی صنایع دستی شهرستان سوسنگرد.

– عکس‌های موجود در بایگانی شخصی خانم کبری نوروزی پیرامون استاد زوارزاده.

– عکس‌های موجود در بایگانی گروه جمع‌آوری اشیای موزه‌ی مردم‌شناسی شوشتر در تابستان ۱۳۸۵؛ پیرامون استاد زوارزاده.

– اطلاعات و راهنمایی‌های استاد رجبعلی فروزان‌پور پیرامون چله‌کشی و چله‌دوانی و همچنین اجرای چله‌دوانی توسط وی در اداره‌ی صنایع دستی شوشتر.

– اسناد موجود در اداره‌ی جهاد کشاورزی شوشتر مبنی بر کشت پنبه و پرورش کشت ابریشم در منطقه.

– مشاهده و بررسی دستگاه لنگ‌بافی موجود در موزه‌ی مردم‌شناسی شوشتر.

 

فهرست مطالب:

فصل اول. دیرینه‌شناسی لنگ‌بافی

– خاستگاه افسانه‌ای و واقعی لنگ‌بافی | ص ۲

– پیشینه‌ی تاریخی لنگ‌بافی | ص ۶

– پراکندگی جغرافیایی لنگ‌بافی در ایران | ص ۹

– محل جغرافیایی لنگ‌بافی | ص ۹

– پیشه‌های وابسته و مرتبط با لنگ‌بافی | ص ۱۰

 

فصل دوم. موادشناسی در هنر- صنعت لنگ‌بافی

– نوع مواد اولیه در لنگ‌بافی | ص ۱۷

– منابع و محل‌های تهیه‌ی مواد اولیه برای تولید لنگ | ص ۱۹

– چگونگی فراهم‌کردن و حمل و نقل مواد اولیه از منابع به محل کارگاه لنگ‌بافی | ص ۲۰

– معیارهای سنجش و انتخاب مواد اولیه‌ی صنعت لنگ‌بافی | ص ۲۰

 

فصل سوم. کارگاه لنگ‌بافی

– توصیف فضای کارگاه لنگ‌بافی | ص ۲۳

– وضعیت کارگاه‌های لنگ‌بافی خانگی | ص ۲۴

– وضعیت کارگاه‌های لنگ‌بافی خارج از منزل | ص ۲۵

 

فصل چهارم. ابزارشناسی هنر- صنعت لنگ‌بافی

– دستگاه لنگ‌بافی | ص ۲۷

– ابزارهای مورد استفاده در لنگ‌بافی | ص ۳۴

– ابزارهای چله‌دوانی | ص ۳۵

– ابزارهای رنگرزی | ص ۳۵

 

فصل پنجم. مراحل اجرایی هنر- صنعت لنگ‌بافی

– مراحل و شیوه‌ی بافت لنگ | ص ۳۸

– تقویم زمانی کار | ص ۴۳

– چگونگی تقسیم کار | ص ۴۴

– ساعات کار | ص ۴۴

 

فصل ششم. منابع انسانی تولید در هنر- صنعت لنگ‌بافی

– موقعیت شغلی استادکاران لنگ‌بافی | ص ۴۶

– موقعیت شغلی کارگران در کارگاه لنگ‌بافی | ص ۴۶

– جنس و سن لنگ‌بافان | ص ۴۷

– رابطه‌ی استاد- شاگردی در هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۴۸

– پیش‌کسوت‌ها و اساتید شاخص هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۴۸

 

فصل هفتم. محصولات تولیدی کارگاه لنگ‌بافی

– نام، جنس و ابعاد محصولات تولیدی کارگاه لنگ‌بافی | ص ۵۳

– نقوش و طرح‌های مورد استفاده، الگوهای کار و چگونگی انتقال به محصول تولیدی دستگاه لنگ‌بافی | ص ۵۴

– خط‌نوشته در لنگ دست‌باف | ص ۵۴

– نوع کاربرد و استفاده از تولیدات کارگاه لنگ‌بافی در شوشتر و در سایر مناطق | ص ۵۵

 

فصل هشتم. مسائل اقتصادی هنر-صنعت لنگ‌بافی

– نوع و میزان سرمایه‌گذاری ثابت و متغیر در هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۵۹

– دست‌مزد استادکاران و دیگر عوامل انسانی تولید لنگ دست‌باف | ص ۵۹

– چگونگی تولید و توزیع و عرضه و فروش لنگ دست‌باف | ص ۶۰

– چگونگی ارزیابی قیمت‌های لنگ‌های تولیدشده | ص ۶۱

 

فصل نهم. جایگاه و منزلت اجتماعی هنر- صنعت لنگ‌بافی

– جایگاه هنر- صنعت لنگ‌بافی در جامعه | ص ۶۳

– ارزش و اعتبار لنگ دست‌باف در منطقه‌ی تولید | ص ۶۳

– جایگاه و منزلت تولیدکننده‌های لنگ دست‌باف در منطقه‌ی تولید | ص ۶۴

 

فصل دهم. آسیب‌شناسی هنر- صنعت لنگ‌بافی

– مطالعات جامع به منظور آسیب‌شناسی هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۶۶

– مطالعات امکان‌سنجی حیات مجدد و ادامه‌ی فعالیت پایدار در هنر-صنعت لنگ‌بافی با توجه به داده‌های مطالعات آسیب‌شناسی | ص ۶۷

 

فصل یازدهم. زمینه‌های فرهنگی هنر-صنعت لنگ‌بافی

– واژه‌ها، اصطلاحات رایج، افسانه‌ها، حکایات و ضرب‌المثل‌ها در هنر- صنعت لنگ‌بافی | ص ۸۶

– نقوش رایج در لنگ دست‌باف؛ نمادشناسی و معانی مربوطه | ص ۸۹

– آموزش در هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۸۹

– دین و مذهب در هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۸۹

 

فصل دوازدهم. مراحل اجرایی و عملیاتی در احیای هنر-صنعت لنگ‌بافی شوشتر

– سیاست‌های پشتیبانی به منظور احیای هنر-صنعت لنگ‌بافی | ص ۹۴

– تعیین و بیان ضرورت احیای هنر-صنعت لنگ‌بافی برحسب شرایط اقتصادی | ص ۹۸

– تعیین و بیان ضرورت احیای صنعت لنگ‌بافی برحسب شرایط فرهنگی و هنری | ص ۱۱۱

– زمان‌بندی راه‌اندازی کارگاه تولیدی در قالب طرح‌های بلندمدت و میان‌مدت و کوتاه‌مدت | ص ۱۱۴

– فراهم‌آوردن زیرساخت‌های لازم به‌منظور احیای پایدار صنعت لنگ‌بافی | ص ۱۳۴

 

فصل سیزدهم. طرح‌ها و عکس‌ها | ص ۱۳۶

 

منابع و مآخذ ۱۷۸

 

پیوست‌ها

پیوست ۱. کتاب‌شناسی‌ شوشتر | ص ۱۸۲

پیوست ۲. نشانی‌ها | ص ۱۸۴

پیوست ۳. فهرست موضوعات و منابع تصاویر | ص ۱۸۵

پیوست ۴. فهرست فنوتیک آوایی | ص ۱۹۱