استاندارد مهارت و آموزش ورشوسازی درجۀ ۱
نام طرح: استاندارد مهارت و آموزش ورشوسازی درجۀ ۱
عنوان گروه آموزشی: صنایع دستی فلزی
تاریخ تدوین استاندارد: ۱۳۹۶
تعداد صفحات: 37 صفحه
کارفرما: معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی استان لرستان
مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
ناظر: معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور
روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای
منابع:
– گفته‌های هنرمندان ورشوساز پیرامون ابزارها، مواد اولیه، محصولات و جنبه‌های گوناگون ورشوسازی
– مشاهده و بررسی در هنرصنعت ورشوسازی
فهرست توانایی‌های بررسی‌شده در استاندارد:
– توانایی شناخت هنر قلم‌زنی روی محصولات فلزی و تاریخچۀ آن
– توانایی شناخت مواد اولیۀ قلم‌زنی روی محصولات ورشو
– توانایی شناخت تجهیزات و ابزارهای قلم‌زنی روی محصولات ورشو
– توانایی شناخت نقش‌مایه‌ها و طرح‌های محصولات ورشو
– توانایی تهیۀ مخلوط قیر و گچ و استقرار آن روی/ درون محصول ورشو
– توانایی ترسیم / انتقال طرح روی محصول ورشو
– توانایی اجرای قلم‌زنی خطوط اصلی طرح روی محصول
– توانایی اجرای قلم‌زنی و تزیین روی نقش‌مایه‌ها
– توانایی اجرای قلم‌زنی زمینۀ طرح
– توانایی برطرف‌کردن آثار قیر از روی محصول ورشو
– توانایی سیاه‌کاری نواحی قلم‌زنی‌شدۀ محصول ورشو
اعضای کمیسیون‌های تخصصی تدوین استاندارد:
– عباس رحیمی؛ کارشناسی ارشد عکاسی؛ موسسۀ پژوهش هنر برزان
– حمیده حقیقی؛ کارشناسی ارشد پژوهش هنر؛ موسسۀ پژوهش هنر برزان
– وحید حمیدنیا؛ کارشناسی شیمی؛ نمایندۀ واحد فنی‌وحرفه‌ای و کارودانش آموزش و پرورش استان لرستان
– عباس حمزه‌ای؛ کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ کارشناس- معاونت صنایع دستی لرستان
– فرزانه عادلی؛ کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ معاون- معاونت صنایع دستی لرستان
– فیروزه هیبتیان؛ کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ کارشناس- معاونت صنایع دستی لرستان
– افشین باباحسینی؛ کارشناسی ارشد صنایع دستی؛ کارشناس- معاونت صنایع دستی لرستان
– مسعود فرخ‌پی؛ دیپلم؛ استادکار ورشوساز
– ماشاء‌الله فرخ‌پی؛ دیپلم؛ استادکار ورشوساز
– بهاری فرزادی‌فر؛ کارشناسی هنرهای تجسمی؛ کارشناس- آموزش و پرورش شهرستان دورود
– فنان فزونگری؛ کارشناسی صنایع دستی؛ کارشناس- موسسۀ پژوهش هنر برزان
معرفی ورشوسازی:
ورشوسازی بروجرد، یکی از شاخه‌های صنایع دستی فلزی ایران است که در آن، با استفاده از آلیاژ ورشو (نقرۀ نیکل یا نقرۀ آلمانی) محصولات و ظروف گوناگونِ کاربردی و تزیینی ساخته میشود. آلیاژ ورشو، از امتزاج فلزات روی، نیکل و مس با نسبت‌های گوناگون ساخته میشود.
صنعت ورشوسازی در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار، ازطریق مراوده با کشور لهستان به ایران وارد شد و نام ورشو برگرفته از نام پایتحت کشور لهستان است.
این صنعت در اواخر دورۀ قاجار و اوایل دورۀ پهلوی، در شهرهای بروجرد و دزفول به اوج رونق خود رسید و بعدها تا حدودی در شهر اصفهان نیز رواج پیدا کرد.
ورشوسازی بروجرد از نظر تنوع محصولات، روش‌های تولید، قلم‌زنی، ابزارها، تزیینات و طرح‌های مورد استفاده، دارای ویژگی‌های منحصربه فرد و تفاوت‌های قابل توجه نسبت به صنعت ورشوسازی سایر مناطق کشور است.
درحال حاضر، ورشوسازی فقط در شهر بروجرد رونق دارد. در چنین شرایطی، لازم است در راستای حمایت از تولیدات این هنر- صنعت، به‌منظور حفظ و جلب بازارهای داخلی و خارجی، با استفاده از ابزارهای کنترل و نظارت، کیفیت محصولات صحه‌گذاری شود.
ورشوساز درجه ۱ کسی است که با محصولات ورشو، تجهیزات و ابزارهای قیرگذاری، طرح‌اندازی و قلم‌زنی روی محصولات و مواد اولیۀ مورد مصرف کاملاً آشنا است و با توجه به اصول ایمنی و بهداشت شغلی، توانایی کار با ابزارهای قیرگذاری، طرح‌اندازی و قلم‌زنی روی محصولات ورشو را دارد.
