استاندارد ملی خراطی چوب- ویژگی‌ها و آیین کار
عنوان استاندارد: صنایع دستی – خراطی چوب – ویژگی‌ها و آیین کار ()
Handicrafts- Woodturning– Specifications and Code of practice
شماره‌ی ملی: ………
چاپ اول: ……. .
مشخصات ظاهری: 47 صفحه، رنگی/ به همراه عکس و جدول.
محل انتشار: وب‌سایت سازمان ملی استاندارد ایران ( ……… )
کارفرما: سازمان ملی استاندارد ایران
مجری: مؤسسه‌ی پژوهش هنر برزان
ناظر: سازمان ملی استاندارد ایران
روش گردآوری داده‌ها: میدانی – کتابخانه‌ای
منابع:
– گفته‌های خراطان پیرامون ابزارها، مواد اولیه، محصولات، فرآیند تولید و جنبه‌های مختلف خراطی.
– مشاهده و آزمایش محصولات خراطی ساخته‌شده در مناطق گوناگون ایران.
– ملایی اونجی، داوود، خراطی، چاپ اول، تهران، سمت، ۱۳۸۸.
– استاندارد ملی ایران شماره ۱۱۲۳، چوب- اصطلاحات فیزیک چوب- واژه‌نامه.
– استاندارد ملی ایران شماره ۱۱۲۴، چوب‌شناسی- اصطلاحات و واژه‌ها.
فهرست مطالب:
مقدمه
هدف و دامنه‌ی کاربرد
مراجع الزامی
اصطلاحات و تعاریف
ابزارهای تولید
ویژگی‌ها
ویژگی‌های مواد اولیه
ویژگی‌های محصول نهایی
ساختار (نقش و طرح، رنگ‌بندی، مقاومت، ابعاد و اوزان، عیب‌های ظاهری)
فرآیند تولید
خراطی
سنباده‌کاری
پرداخت نهایی
لاک‌والکل‌کاری
بسته‌بندی
نشانه‌گذاری
پیوست الف (اطلاعاتی): نمونه‌های محصولات خراطی
اعضای کمیسیون‌های تدوین استاندارد:
دبیر: عباس رحیمی؛ (کارشناسی صنایع دستی/ کارشناسی ارشد عکاسی)/ عضو هیئت علمی دانشگاه و رئیس موسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
رئیس: محمد شریف‌زادگان؛ (کارشناسی ارشد مهندسی صنایع)؛ عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجدسلیمان
اعضای کمیسیون‌ها:
– سمیه اربابی؛ (کارسناشی ارشد هنرهای اسلامی) / مدرس دانشگاه سوره تهران
علیرضا آقابیگی؛ (کارشناسی ارشد مهندسی صنایع) / عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مسجدسلیمان
– سعید بابامیر؛ (کارشناسی ارشد باستان‌شناسی)؛ کارشناس موسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
– عبدالله حاجی‌پور؛ (کارشناسی صنایع دستی) / معاون هنرستان کارودانش شهرستان کازرون
-سمیرا حسینی؛ (کارشناسی ارشد شهرسازی) کارشناس اداره صنایع دستی شهرستان نور
– حمیده حقیقی؛ (کارشناسی صنایع دستی / کارشناسی ارشد پژوهش هنر)؛ مدیرعامل مؤسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
– مریم حقیقی؛ (کارشناسی ریاضیات) / کارشناس موسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
– سمیه خسروی‌راد؛ (کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی) / کارشناس اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
– فرشته دیانت؛ (کارشناسی ارشد عکاسی) / عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا
– منصوره رضوی؛ (کارشناسی ارشد مردم‌شناسی) / کارشناس اداره‌ی کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان
– نرگس شایق بروجنی؛ (کارشناسی ارشد صنایع دستی) / مدیر وب‌سایت صنایع دستی آرانیک
– حسین شجاعی؛ (دانشجوی دکترای تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی) / کارشناس موسسه مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
– محسن شریف‌زادگان؛ (کارشناسی ارشد مدیریت) / آموزش و پرورش استان خوزستان
– راضیه شیرانی؛ (کارشناسی ارشد صنایع دستی) / مدرس دانشکده هنر دانشگاه شهرکرد
– معصومه صلاحی؛ (کارشناسی صنایع دستی) / کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان
– فرزانه طاهری‌نیا؛ (کارشناسی ارشد صنایع دستی) / کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان
– مانیا غضنفری؛ (کارشناسی صنایع دستی) / کارشناس مؤسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌های صنایع دستی
– عبدالرحیم فروتن؛ صنعتگر
– فرحناز قاضیانی؛ (کارشناسی صنایع دستی) / کارشناس سازمان میراث فرهنگی کشور
– افسانه قانی؛ (دکترای پژوهش هنر) / پژوهشگر مستقل و مدرس دانشگاه
– امیرعباس کاویانی‌نیا؛ (دکترای مدیریت استراتژیک) / معاون صنایع دستی استان خوزستان
– ارمغان کیوان؛ (کارشناسی صنایع دستی) / کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان
– حمید محمدرضافام؛ (کارشناسی ارشد نقاشی) / عضو هیئت علمی دانشگاه مازیار رویان
– مهراب محمدی؛ (کارشناسی صنایع دستی) / کارشناس معاونت صنایع‌دستی استان چهارمحال و بختیاری
– فاطمه مصیبی؛ (کارشناس صنایع دستی) / مدرس دانشکده هنر دانشگاه شهرکرد
– سیده کبری مهدوی آبندانکشی؛ (کارشناسی ارشد هنر اسلامی) / مدرس دانشگاه مازندران
– سهیلا مهرمولایی؛ (کارشناسی ارشد شیمی) / کارشناس اداره استاندارد خوزستان
معرفی خراطی چوب، هدف و دامنه‌ی کاربرد استاندارد:
خراطی چوب، یکی از رشته‌های صنایع دستی چوبی ایران است. در این هنر-صنعت، با ابزارهای ویژه و با بهره‌گیری از حرکت چرخشی دستگاه خراطی، محصولات متقارن چوبی ساخته می‌شود.
برخی از محصولات خراطی چوب، شامل موارد زیر است:
پایه‌ی میز، صندلی، گهواره و پایه‌ی مبل. تخت‌خواب و چهارپایه، چوب لباسی، بدنه‌ی قلیان، میل زورخانه، پایه‌ی آباژر، گلدان، قلمدان، سبد‌های نگهداری مجلات و روزنامه، جاکفشی، رحل قرآن و …
ظروف گوناگون، نمکدان، بشقاب، کاسه، جامیوه‌ای، انواع شکلات‌خوری، آجیل‌خوری، قندان، وردنه و …
عصا، نی، مهره‌های شطرنج، شانه‌ی چوبی، پیپ، شمعدان، زیرسیگاری، چرخ ریسندگی، مهره‌های شطرنج و تخته نرد و …
امروزه خراطی چوب جایگاه ویژه‌ای در دنیا پیدا کرده و ازجمله صنایعی است که کم و بیش در اغلب شهر‌های ایران نیز رایج است و از معدود صنایعی است که با در نظر گرفتن پراکندگی گسترده و بی نظیرش هنوز زنده است. با این وصف، شایسته است که به این صنعت دیرپا، نگاهی تازه شود. با تدوین استاندارد ملی، می‌توان به حفظ اصالت و هم‌چنین گسترش اصولی این صنعت کهن در ایران کمک نمود.
هدف از تدوین این استاندارد، تعیین ویژگی‌های مواد اولیه، ابزارهای تولید، ساختار محصول نهایی، بسته‌بندی و نشانه‌گذاری و تعیین روش و راهنمای تولید محصولات در رشته‌ی خراطی چوب است.
این استاندارد برای رشته‌ی خراطی چوب کاربرد دارد.
این استاندارد برای سایر رشته‌های صنایع دستی چوبی ایران کاربرد ندارد.
